Kinderliteratuur Case Study

Kinderliteratuur
Hieronymus van Alphen

Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen

Inhoudsopgave:

1. Wie was Hieronymus van Alphen?
2. kinderliteratuur
3. Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen
4. Kenmerken van vernieuwing
5. Kritiek en parodie
6. 2 gedichten uit Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen
7. Bronnen

Fffffffff

1. Wie was Hieronymus van Alphen?
2. kinderliteratuur
3. Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen
4. Kenmerken van vernieuwing
5. Kritiek en parodie
6. 2 gedichten uit Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen
7. bronnen

1Wie was Hieronymus van Alphen?
Hieronymus van Alphen (Gouda, 8 augustus 1746 — Den Haag, 2 april 1803) staat voornamelijk bekend om zijn gedichten voor kinderen.
Zou ik, om een hand vol pruimen,
Ongehoorzaam wezen? Neen.
Voord ging Jantje: maar zijn vader,
Die hem stil beluisterd had,
Kwam hem in het loopen tegen,
Voor aan op het middelpad.
Kom mijn kleine hartedief!
Nu zal ik u pruimen plukken;
Nu heeft vader Jantje lief.
Daarop ging Papa aan ’t schudden
Jantje raapte schielijk op;
Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen,
En liep heen op een galop.

De bedelaar
Die afgeleefde man, die bijkans nakend zit,
En trillend van de kou, mij om een duitje bidt,
Is even goed als ik. Gods wijsheid gaf alleen
Mij wat meer geld dan hem. Ben ik dan beter?... Neen.
Een vroom en eerlijk mensch draagt dikwijls slegte kleeren,
Ik wil dan ook de deugd in arme menschen eeren.

De kleintjes leren geen angst te hebben voor boemannen of bedelaars, maar zich gelukkig te prijzen met hun leven en vrienden. Deze sociale invalshoek is een typisch kenmerk van de Verlichting.

2Kinderliteratuur

Rond 1754 werd in Nederland al de discussie uitgevoerd met de vraag hoe kinderen het beste onderwezen en aangesproken konden worden. Het duurde echter tot 1778 voordat van Alphen’s eerste kindergedichtjes uitkwamen, dit was dus de eerste dichtbundel die speciaal voor kinderen werd
Hierdoor gingen uitgevers, pedagogen en broodschrijver ermee aan de haal.
Typerend voor de achttiende-eeuwse genres zoals tijdschriften en briefromans verschenen kort na deze ontdekking ook in varianten voor kinderen.

4Kenmerken van vernieuwing
Wat naar voren kwam in Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen is het onderwerp van de dood.
Het lijkt op het eerste gezicht misschien geen onderwerp voor kinderen. Toch, in de achttiende eeuw, waar ziekte en dood regelmatig voorkwamen, is het een erg realistisch onderwerp. Het gedicht laat zien hoe mensen in huiselijke kringen met de dood probeerde om te gaan in de achttiende eeuw. Door kinderen te confronteren met een lijk konden ze wennen aan de dood.
De manier waarop het gedicht is geschreven is kenmerkend voor alle gedichten van Van Alphen. Aan elke les geeft hij een vrolijke, of minstens een optimistische draai. In het gedicht Het lijk leren de kinderen om niet bang te hoeven zijn voor de dood, want ondanks dat het leven op aarde weliswaar voorbij is, daarna volgt nog een heel leven in de hemel.

Het lijk
Mijn lieve kinders, schrik toch niet,
Wanneer je dode mensen