Wetenschapsfilosofie
Wetenschapsfilosofie
Aristoteles:
-Aristoteliaanse wetenschap: methode van wetenschapsbeoef. waarbij alledaags observ. worden geplaatst in een begrippenkader. Die is terug te voeren op reeks universele ‘eerste principes’ die als evident gelden. Aristoteliaanse wetenschap is kwalitatief van aard
-Teleologisch wereldbeeld: normatief wereldbeeld waarbij alles, ook de mens, een innerlijk doel heeft. Kosmos is geheel van hiërarchisch geordende doelen, met God als hoogste telos
-Geocentrisch wereldbeeld: aarde is centrum van kosmos. Aan hemel ster, zon, ‘dwaalster’
(Wetenschappelijke revolutie:
-Wetenschappelijke revolutie: periode aan begin 17e eeuw waarin moderne wetenschapsopvatting geboren werd, waar onder andere empirische cyclus centraal staat.
-Mechanistisch Wb: non-normatief Wb waarbij alle dingen op gelijke wijze aan algemene, geformuleerde wetmatigheden onderhevig zijn. Wereld=geheel van mechanismen.
-Heliocentrisch Wb: Wb waarbij zon in centrum staat. Aarde is planeet, tussen anderen.
-“Kennis is macht”: van Brits wtsfilo Bacon die in wetenschap grondslag zag om natuur te beheersen
-“Boek van Natuur geschreven in taal van wiskunde”: Galileï
(Empirische Cyclus: Observatie, inductie(formulering van hypothesen), deductie(logische afleiding van uitspraak uit een andere), toetsing, evaluatie
(Logisch positivisme:
-Verificatie: bevestiging van uitspraak op grond van waarneming.
-Waarheidscondities: condities waaronder de waarheid v/e uitspraak vastgesteld kan worden.
-Logisch atomisme: uitgangspunt dat alle feiten als losse atomen bestaan en afz. waarn. zijn.
(Karl Popper:
-Demarcatie: Afbakening van echte wts t.o.v. pseudo-wetenschap
-Pseudo-wts: nepwts. (psychoanalyse en marxisme) gekenmerkt door afwz. Riskante voorspellingen. Kan alles verklaren en verbiedt niets, geen kracht maar zwakte (Popper).
-Falsificatie: Weerlegging v/e theorie op grond van riskante voorspelling
-Riskante voorsp.: voorspelling afgeleid uit theorie, waardor theorie
Aristoteles:
-Aristoteliaanse wetenschap: methode van wetenschapsbeoef. waarbij alledaags observ. worden geplaatst in een begrippenkader. Die is terug te voeren op reeks universele ‘eerste principes’ die als evident gelden. Aristoteliaanse wetenschap is kwalitatief van aard
-Teleologisch wereldbeeld: normatief wereldbeeld waarbij alles, ook de mens, een innerlijk doel heeft. Kosmos is geheel van hiërarchisch geordende doelen, met God als hoogste telos
-Geocentrisch wereldbeeld: aarde is centrum van kosmos. Aan hemel ster, zon, ‘dwaalster’
(Wetenschappelijke revolutie:
-Wetenschappelijke revolutie: periode aan begin 17e eeuw waarin moderne wetenschapsopvatting geboren werd, waar onder andere empirische cyclus centraal staat.
-Mechanistisch Wb: non-normatief Wb waarbij alle dingen op gelijke wijze aan algemene, geformuleerde wetmatigheden onderhevig zijn. Wereld=geheel van mechanismen.
-Heliocentrisch Wb: Wb waarbij zon in centrum staat. Aarde is planeet, tussen anderen.
-“Kennis is macht”: van Brits wtsfilo Bacon die in wetenschap grondslag zag om natuur te beheersen
-“Boek van Natuur geschreven in taal van wiskunde”: Galileï
(Empirische Cyclus: Observatie, inductie(formulering van hypothesen), deductie(logische afleiding van uitspraak uit een andere), toetsing, evaluatie
(Logisch positivisme:
-Verificatie: bevestiging van uitspraak op grond van waarneming.
-Waarheidscondities: condities waaronder de waarheid v/e uitspraak vastgesteld kan worden.
-Logisch atomisme: uitgangspunt dat alle feiten als losse atomen bestaan en afz. waarn. zijn.
(Karl Popper:
-Demarcatie: Afbakening van echte wts t.o.v. pseudo-wetenschap
-Pseudo-wts: nepwts. (psychoanalyse en marxisme) gekenmerkt door afwz. Riskante voorspellingen. Kan alles verklaren en verbiedt niets, geen kracht maar zwakte (Popper).
-Falsificatie: Weerlegging v/e theorie op grond van riskante voorspelling
-Riskante voorsp.: voorspelling afgeleid uit theorie, waardor theorie