Een Verdediging Van Het Libertarisme

Een verdediging van het libertarisme -|- Oskar Knötschke

Waarom de mens het determinisme moet verwerpen

In dit essay ga ik een incompatibalistische visie verdedigen, een visie die er van uitgaat dat het determinisme en de vrije wil niet samengaan. Ik verdedig de visie van het libertarisme, een positie in het “vrije wil-debat” die uitgaat van de autonomie van de mens. Het ontkent het determinisme en probeert het bestaan van een vrije wil te beargumenteren. In dit essay ga ik een stelling verdedigen die het libertarisme zo goed mogelijk vat: “De mens is vrij in zijn handelen, is niet gedetermineerd door externe factoren en is daarmee moreel verantwoordelijk voor zijn handelingen”. Dit essay zal voornamelijk gericht zijn op het afwijzen van het determinisme, naast uiteraard de nodige onderbouwing van de moeilijk te definiëren en gevoelige begrippen autonomie en vrije wil, te beginnen met een zeer beknopte uitleg van mijn notie van deze begrippen. Zo simpel mogelijk gezegd is ‘autonoom zijn’ het zichzelf zijn. Men is zijn eigen persoon, gedirigeerd door gedachtes, verlangens en karakteristieken die niet simpelweg aan iemand opgelegd worden, maar deel zijn van wat beschouwd kan worden als iemands authentieke zelf. Een wezen heeft een vrije wil wanneer het, gegeven alle andere causale factoren in het universum, de mogelijkheid bezit om meer dan één optie te kiezen. Het gaat om vrijheid die men zelfs geketend met een pistool tegen zijn hoofd heeft: het is mentale vrijheid van causale determinatie. Het debat tussen vrije wil en determinisme vloeit voort uit de schijnbare tegenstrijdigheid van de causaliteit in de natuur en het vermogen van de mens om te kiezen tussen meerdere opties, uiteindelijk gericht op de voor hem meest wenselijke uitkomst. Levenloze materie zoals stoelen, stenen en planeten, bewegen alleen volgens externe natuurlijke krachten. Niet-menselijke organismen handelen alleen ten bate van hun eigen overleving. De mens lijkt echter een